ΑΠΟ ΤON ΣΤΑΜΑΤΗ ΜΑΓΓΑΝΙΑΡΗ 

H έννοια της κινητικότητας (mobility) βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος τόσο της ακαδημαϊκής κοινότητας, όσο και του ιδιωτικού, βιομηχανικού τομέα. Αυτή δεν αναφέρεται στενά στην δυνατότητα της απρόσκοπτης και χωρίς περιορισμούς φυσικής μετακίνησης πληθυσμού και αγαθών, αλλά έχει σαφώς ευρύτερες προεκτάσεις διευκολύνοντας την κοινωνική αναβάθμιση, την επαγγελματική ανάπτυξη και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό, η κινητικότητα οφείλει να είναι προσβάσιμη σε ομάδες πληθυσμού που μπορεί να αντιμετωπίζουν μικρά ή μεγάλα προβλήματα κοινωνικού αποκλεισμού, όπως άτομα με ειδικές ανάγκες ή ικανότητες, ανήλικους, ανέργους, ηλικιωμένους κλπ. Παράλληλα η κινητικότητα είναι ζωτικής σημασίας για την υποστήριξη τόσο των μελλοντικών κόμβων κοινωνικοποίησης (community hubs) με τη διοίκηση, την ήψη αποφάσεων και την παροχή υπηρεσιών στις κοινωνίες όσο και του συνόλου των οικονομικών δραστηριοτήτων.

Ο ορθολογικός σχεδιασμός, η ανάπτυξη, ο εμπλουτισμός και η διευρυμένη προσβασιμότητα της Κοινωνίας των Πολιτών στις υπηρεσίες κινητικότητας αναμένεται να έχουν κορμό τον τομέα των Ευφυών Συστημάτων Μεταφοράς (ITS) και συγκεκριμένα την Συνεργατική, Συνδεδεμένη και Αυτοματοποιημένη Κινητικότητα (CCAM). Η CCAM αποτελεί τεράστιο κεφάλαιο για την οδική ασφάλεια, την αποτελεσματικότητα των μεταφορών και την ανταγωνιστικότητα του βιομηχανικού τομέα. Εκτός του ότι επιτρέπει την κινητικότητα χωρίς αποκλεισμού (όπως έχει αναφερθεί, έναν από τους βασικότερους στόχους της κινητικότητας), συμβάλει στη μείωση των ατυχημάτων και τη μείωση της περιβαλλοντικής ρύπανσης. Αυτό που όμως είναι ίσως το σημαντικότερο, είναι ότι διευκολύνει τη σύγχρονη τάση για την μετάβαση του οικοσυστήματος που περιβάλλει την κινητικότητα προς πιο ανθρωποκεντρικές και προσηλωμένες στις ανάγκες του χρήστη υπηρεσίες.

Το δυναμικό της CCAM για την παροχή νέων υπηρεσιών προς οδηγούς, επιβάτες, πολίτες και αγαθά, στηρίζεται σε πλήθος φυσικών και ψηφιακών υποδομών, προηγμένων τηλεπικοινωνιών (5G και κατανεμημένες οπτικές ίνες), αναπτυγμένων πληροφοριακών δικτύων και καινοτόμων τεχνολογιών αιχμής (τεχνητή νοημοσύνη, μπλοκ αλυσίδας-blockchain,μεγάλα δεδομένα-big data, κλπ.).

Αυτό το πολυδιάστατο πλήθος τεχνολογικών στοιχείων και δυνατοτήτων θα διευκολύνει τη μετάβαση στις μετακινήσεις της νέας γενιάς, την αποτελεσματικότερη διαχείριση των στόλων εμπορικών μεταφορικών μέσων , την «έξυπνη» και οικολογική ενέργεια και την παροχή αγαθών και υπηρεσιών. Αυτά τα συστατικά τεχνολογίας, πάνω στα οποία θα εδραιωθεί η ταχεία, ομαλή, κοινωνικά αποδεκτή και ευεργετική για το σύνολο της ανθρωπότητας κινητικότητα, συγκροτούν το Διαδίκτυο τη Κινητικότητας (Internet of Mobility).

Το Internet of Mobility είναι η ανάπτυξη και ολοκλήρωση σε ένα Δίκτυο, του συνόλου της τεχνολογίας που αποτελεί τον κινητήριο μοχλό της Συνεργατικής, Συνδεδεμένης και Αυτοματοποιημένης Κινητικότητας, αλλά και άλλων μοντέλων «έξυπνης» κινητικότητας αλληλοεπιδρώντων μέσων μετακίνησης και μεταφοράς ανθρώπων και αγαθών. Βασικό «καύσιμο» αυτής της όχι πολύ μακρινής στο μέλλον κινητικότητας είναι τα δεδομένα(data). Τα δεδομένα είναι αυτά που θα αυξήσουν την ασφάλεια, την ευκολία και την απόλαυση των ταξιδιών και της εργασίας, ενώ η συνδεσιμότητα «από παντού και πάντα» ( ubiquitous and continuous connectivity) μπορεί να βελτιώσει την ψυχαγωγία, το εμπόριο, τις ευκαιρίες εργασίας ακόμη και την αδιάλειπτη παρακολούθηση και εξασφάλιση της υγείας των πολιτών.

Χάρη στο Internet of Mobility, η κινητικότητα ως υπηρεσία (Mobility as a Service) αποκτά το “δικό της Internet” με εναρμονισμένες μεθοδολογίες και εργαλεία για την εφαρμογή, την επαλήθευση και την επικύρωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, με κοινές και «πανταχού παρούσες» τεχνολογίες επικοινωνίας, με μια ομοιογενή προσέγγιση για περαιτέρω ανάπτυξη και εκμετάλλευση προηγμένων τεχνολογιών (AI, Blockchain, Big Data κ.λπ.).

To “Internet” αυτό ξεκινάει από τον σχεδιασμό κοινής αρχιτεκτονικής συστήματος για την χρήση με την απαιτούμενη ποιότητα των δεδομένων, το συνδυασμό δεδομένων πολλαπλών πηγών και την εναρμονισμένη μεθοδολογία αποθήκευσής τους. Σημαντικό ρόλο στην ολοκληρωμένη υλοποίησή του αποτελεί η χρήση προηγμένων και ευέλικτων συστημάτων διαχείρισης κυκλοφορίας (Traffic Management), όχι ενός αλλά πολλών και αλληλοεπιδρώντων μέσων μεταφοράς.

Αναμφισβήτητα, το Internet of Mobility είναι ένα ισχυρό κίνητρο ώστε διάφοροι «νέοι παίκτες» από διάφορους τομείς της παραγωγής και της βιομηχανίας να εμπλακούν στο Mobility as a Service (MaaS). Οι ευκαιρίες που προκύπτουν αφορούν σε συνέργειες διαφόρων τομέων (διαχειριστές αυτοκινητόδρομων, αυτοκινητοβιομηχανίες, εταιρείες πληροφορικής, πάροχοι περιεχομένου, εταιρείες διαχείριση εφοδιαστικής αλυσίδας, ασφαλιστικές εταιρείες κ.λπ.), όπως και στην δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων(Mobility Startups). Επίσης, ανοίγονται ορίζοντες για το σχεδιασμό και την παροχή νέων υπηρεσιών

βασισμένων σε data fusion και τεχνητή νοημοσύνη (εφαρμογές ανάλυσης οδικής συμπεριφοράς, βελτιστοποίηση της ροής κυκλοφορίας, εξατομικευμένες οδηγίες οδήγησης, εξατομικευμένες διαφημίσεις κλπ).

Συμπερασματικά, το Internet of Mobility μπορεί να αλλάξει την καθημερινότητά μας, προσφέροντας τη δυνατότητα για περισσότερο χρόνο σε δημιουργικές δραστηριότητες, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, κοινωνική ζωή, μείωση του συνολικού κόστους ιδιοκτησίας (Total Cost of Ownership), καλύτερη διαχείριση της κυκλοφορίας με έξυπνες προτεραιότητες και έξυπνες συμβουλές για οχήματα, καλύτερη ποιότητα ζωής ατόμων με ειδικές ανάγκες, νέων και ηλικιωμένων, εκσυγχρονισμένους πολλούς παραγωγικούς και ενεργειακούς τομείς. Το Internet of Mobility μπορεί να αποδειχθεί ένα αποφασιστικό βήμα προς τις Ευφυείς Κοινωνίες (Smart Societies).