Πρωτόγνωρα φυσικά φαινόμενα, νέες μορφές κλιματικών κινδύνων και φυσικών καταστροφών βιώνουμε πλέον όλο και πιο συχνά και η ανάγκη για να δημιουργήσουμε ασπίδες και να αυξήσουμε τα επίπεδα ετοιμότητας για την αντιμετώπισή τους παραμένει επιτακτική. Πόσο ενημερωμένοι είμαστε για τους κινδύνους φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών (π.χ. κινδύνους που σχετίζονται με πλημμύρες, δασικές πυρκαγιές, ξηρασίες, κατολισθήσεις, χημικά ατυχήματα κ.α) και τον τρόπο ανταπόκρισής μας ατομικά και συλλογικά; Πώς οι Αρχές Πολιτικής Προστασίας (ΑΠΠ) αντιλαμβάνονται τους κινδύνους αυτούς και ποιες οι αποκλίσεις από τις αντιλήψεις των πολιτών; Ενώ η πολυπλοκότητα των φαινομένων αυτών και ο βαθμός διασύνδεσής τους παγκοσμίως αυξάνεται μέρα με τη μέρα, υπάρχουν διαφοροποιήσεις στον τρόπο που οι πολίτες κατανοούν τους κλιματικούς κινδύνους, και η ευαισθητοποίηση του κοινού σε σχετικά θέματα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα.
Έχοντας εντοπίσει άμεση την ανάγκη όχι μόνο για την κατανόηση της φύσης των νέων κινδύνων που σχετίζονται με φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές, αλλά και για το σχεδιασμό τεχνολογικών εργαλείων που διευκολύνουν την συνεργασία μεταξύ πολιτών, ΑΠΠ και ειδικών, η ερευνητική ομάδα Ι-SENSE Group του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Συστημάτων Επικοινωνίας και Υπολογιστών (ΕΠΙΣΕΥ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) ανέπτυξε την εφαρμογή Aeolian AR για έξυπνα κινητά.
Η εφαρμογή για κινητές συσκευές Aeolian AR: Ένα πολύτιμο εργαλείο στη διαχείριση κρίσεων από τους ερευνητές του ΕΠΙΣΕΥ/ΕΜΠ
Σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όπου η έγκαιρη και αξιόπιστη ανταλλαγή των δεδομένων είναι υψίστης σημασίας για την αύξηση της ετοιμότητας, τη σωστή διαχείριση του κινδύνου και την αποτελεσματική απόκριση των αρχών, η εφαρμογή Αeolian AR για κινητές συσκευές έχει σχεδιαστεί για να αποστέλλει άμεσα προειδοποιήσεις και να προσφέρει αμφίδρομη επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο μεταξύ ΑΠΠ και πολιτών ή εθελοντών. Χρησιμοποιώντας την εφαρμογή Aeolian AR για κινητές συσκευές, οι χρήστες μπορούν να έρθουν άμεσα σε επαφή με τις ΑΠΠ και να αναφέρουν τρέχοντες κινδύνους, επιτρέποντας με αυτό τον τρόπο τη λήψη προληπτικών ενεργειών σε περιοχές που προκαλούν ανησυχία, αλλά και τη λήψη κατάλληλων μέτρων διαχείρισης μίας εν εξελίξει καταστροφής. Ταυτόχρονα, μέσα από τεχνολογίες εικονικής πραγματικότητας (AR), οι χρήστες μπορούν να επωφεληθούν από μια σειρά πολύτιμων εκπαιδευτικών λειτουργιών σχετικά με φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους, , βελτιώνοντας την επίγνωση της κατάστασης των χρηστών κατά τη διάρκεια ενός κινδύνου για αποτελεσματικότερη απόκριση, και συνδράμοντας κατ’ αυτό τον τρόπο στην έγκαιρη πρόληψη και την αυξημένη ετοιμότητα.
Η ανάπτυξη της καινοτομίας αυτής ολοκληρώθηκε χάρη στη συστηματική εργασία των ερευνητών του Τμήματος Crisis Management and Secure Societies (CMSS) του I-SENSE Group -ερευνητική μονάδα του ΕΠΙΣΕΥ- και στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου RiskPACC,που στοχεύει αφενός στην πληρέστερη κατανόηση του χάσματος μεταξύ των αντιλήψεων κινδύνου και των ενεργειών αντιμετώπισης και αφετέρου στη γεφύρωσή του μέσω της ανάπτυξης και εφαρμογής στοχευμένων τεχνολογικών και εννοιολογικών εργαλείων. Όπως δηλώνει ο τεχνικός συντονιστής του έργου και Διευθυντής Έρευνας και Ανάπτυξης του ΕΠΙΣΕΥ, Δρ. Άγγελος Αμδίτης: «Η τεχνολογία σήμερα είναι σε θέση να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε στις φυσικές καταστροφές. Η συμβολή των πολιτών σε αυτή τη διαδικασία είναι καίρια και η συνεργασία μεταξύ των πολιτών και των αρμόδιων φορέων, της Πολιτικής Προστασίας και ειδικών είναι απαραίτητη πλέον για να αντιμετωπίσουμε το μέγεθος των κινδύνων. Αυτό που αποτελεί όμως το κλειδί που θα μας οδηγήσει στις ασφαλείς και ανθεκτικές κοινωνίες του μέλλοντος, είναι η οριζόντια εκπαίδευση σε θέματα φυσικών καταστροφών, και η εκπαίδευση αυτή πρέπει να αφορά όλους -από τους πολίτες μέχρι και τον κρατικό μηχανισμό, τις ειδικές δυνάμεις, το ΕΚΑΒ, την αστυνομία, την πυροσβεστική».
H πλατφόρμα RiskPACC και άλλα εργαλεία
Κεντρική θέση στις προσπάθειες του έργου καταλαμβάνει η πλατφόρμα RiskPACC, η οποία αναπτύχθηκε επίσης από την ερευνητική μονάδα I-SENSE του ΕΠΙΣΕΥ με καινοτόμο σχεδιασμό, διαλειτουργικά και φιλικά προς τον χρήστη χαρακτηριστικά. Η πλατφόρμα λειτουργεί ως μια ολοκληρωμένη βάση γνώσεων και αποθετήριο εργαλείων για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας σε καταστροφές και της διαχείρισης αυτών. Μια σειρά από προηγμένα τεχνολογικά και εννοιολογικά εργαλεία, εκπαιδευτικό υλικό, καλές πρακτικές και οδηγίες, προσφέρουν στους χρήστες ολοκληρωμένους εκπαιδευτικούς πόρους. Ειδικά σχεδιασμένες διεπαφές λογισμικού διασφαλίζουν δυναμική αλληλεπίδραση μεταξύ της εφαρμογής Aeolian AR και της πλατφόρμας, με προσαρμοσμένα επίπεδα πρόσβασης δεδομένων για ΑΠΠ και πολίτες ή εθελοντές.
Συμπληρωματικά στην εφαρμογή Aeolian AR για κινητές συσκευές λειτουργεί και η εφαρμογή για υπολογιστές HERMES, την οποία οι χρήστες μπορούν να αξιοποιήσουν για να αναφέρουν τρέχοντες κινδύνους και να έρθουν σε επαφή με τις ΑΠΠ. Επιπλέον εργαλεία που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του RiskPACC είναι το Mapping Damage, το οποίο αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Ασφαλείας (ΚΕΜΕΑ) και τον Δήμο Ραφήνας-Πικερμίου για την υποστήριξη της εθελοντικής συνεισφοράς στην χαρτογράφηση ζημιών μετά από μία φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή και κατ’ επέκταση του έργου των ΑΠΠ. Επιπρόσθετα, το εργαλείο Thermal Comfort Tracker, που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με τον Δήμο της Πάντοβας στην Ιταλία, στοχεύει στην απόκτηση πληροφοριών σχετικά με το πώς οι άνθρωποι σε μια δεδομένη κατάσταση αντιλαμβάνονται την προσωπική τους θερμική κατάσταση. Τέλος, η πλατφόρμα PublicSonar παρέχεται από την Crowdsense, εστιάζοντας σε δεδομένα που προέρχονται από το πλήθος για να βοηθήσει τις ΑΠΠ να αποκτήσουν σε πραγματικό χρόνο γνώση από δημόσιες διαθέσιμες πηγές πληροφοριών και να μετριάσουν τις επικίνδυνες επιπτώσεις των φυσικών και ανθρωπογενών κινδύνων.
Η κοινοπραξία RiskPACC
Η ανάπτυξη της κεντρικής πλατφόρμας RiskPACC, καθώς και των επιμέρους εργαλείων του έργου υποστηρίζεται από μία κοινοπραξία 19 εταίρων (ανά την Ευρώπη και το Ισραήλ), ακαδημαϊκών φορέων, οργανισμών, τεχνολογικών εταιρειών, ερευνητικών ινστιτούτων και κρατικών φορέων που εργάστηκαν μεθοδικά επί 36 μήνες και μέσα από 6 πιλότους για την ενδυνάμωση των υπαρχουσών μεθόδων και πρακτικών διαχείρισης κινδύνου σε όλες τις φάσεις του, από την πρόληψη και την ετοιμότητα μέχρι την αντιμετώπιση και την αποκατάσταση. Τα καινοτόμα εργαλεία του RiskPACC παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια του Final Awareness Workshop του έργου που πραγματοποιήθηκε στις 2 Ιουλίου στις Βρυξέλλες. Οι γνώσεις και τα σχόλια που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια αυτού του εργαστηρίου θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση των τελικών αποτελεσμάτων και στην πορεία προς την αξιοποίηση των καινοτομιών αυτών προς όφελος των πολιτών.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις λύσεις RiskPACC, επισκεφθείτε τον ιστότοπο του έργου: RiskPACC Website.
